Rosalinde Schuil
Psychosomatisch fysiotherapeut (PSF)
'Mijn expertise is de psychosomatische fysiotherapie. ‘Psycho’ (van psyche = het denken, voelen en willen) en ‘somatisch’ (van soma = lichaam) staan voor “kop” en “lijf” en die kun je niet los van elkaar zien. Toch bekijken we dit regelmatig op die manier: als er geen lichamelijke oorzaak voor lichamelijke klachten te vinden is, zal het ‘wel psychisch zijn’ en ‘tussen de oren zitten’.
Ook in ons dagelijks leven hebben we de neiging om hoofd en lichaam te scheiden. Als een ‘kip zonder kop’ zeggen we dan. Of, wat ik in de praktijk vaak tegen kom, andersom: als een ‘kop zonder kip’.
In beide gevallen is de verbinding tussen ons voelen, denken en doen uit balans geraakt. We zijn bijvoorbeeld dat wat in ons hoofd is (wat we willen of denken) belangrijker gaan vinden dan wat ons lichaam (vermoeidheid, spierspanning, dorst, emotie of andere signalen) aangeeft. Of soms willen we ons lichaam niet voelen, als we daardoor denken aan nare dingen. En luisteren dan niet meer naar de signalen van ons lichaam.
Als het (on)bewust negeren van onze lichaamssignalen langere tijd aanhoudt verdwijnt het contact met het lichaam steeds meer. Redenen als ‘ik moet presteren, doorzetten…’, ‘anders stel ik niets voor…’, ‘of vinden ze me niet aardig/een aansteller…’, of ze mogen niet weten wat mij is overkomen. Waardoor uiteindelijk controle verlies kan optreden over de besturing van het lichaam en klachten maar aan blijven houden. (Bron: Werkmodel Psychosomatisch Mechanisme M. Rumke MHA, Social Factory)
Denk bijvoorbeeld aan langdurige, aanhoudende klachten van pijn of vermoeidheid, ontregelde ademhaling, angst- of paniekklachten, slaapproblemen, stemmingswisselingen, moeilijk kunnen ontspannen of een lichaam dat langere tijd in de ‘actie-stand’ staat. Naast je lichaam kan ook je geheugen of concentratie je in de steek laten. Dit soort lichaamssignalen zijn allemaal pogingen van je systeem om de balans, het contact of de verbinding tussen ons voelen, denken en doen weer te herstellen. Soms lukt dat niet vanwege de hectiek van het dagelijkse leven en de vele rollen die je als mens vervult. Of soms heb je al tevergeefs verschillende behandelingen en therapieën geprobeerd en telkens iets anders te horen gekregen, en weet je niet meer waar te beginnen.
Als (psychosomatisch) fysiotherapeut met een achtergrond in de reumatologie en (pijn)revalidatie kijk ik graag naar de hele mens (hoofd en lichaam). Mijn ervaring is dat we meer kunnen betekenen voor mensen als we werken met een behandelteam dat bestaat uit verschillende expertises waardoor we naar de hele mens kijken en niet alleen naar ‘kop óf lijf’. De cliënt zelf kan hierdoor meekijken door de bril van verschillende zorgprofessionals: van een psychosomatisch fysiotherapeut, psycholoog, maatschappelijk werker, ergotherapeut, psychomotorisch therapeut of diëtist. Zo kun je de puzzel in zijn geheel overzien en de stukjes van je eigen levensverhaal op hun plek gaan leggen. Als psychosomatisch werkend fysiotherapeut draag ik hier graag aan bij.
Psychosomatische fysiotherapie is een onderdeel van de Teamtherapie van Brein in Beweging, maar kan ook als kortere, op zichzelf staande behandeling worden gegeven. Zie: overige therapie -> psychosomatische fysiotherapie.